Voor welke uitdaging stonden jullie?
FNV is maatschappelijk betrokken, dus wij vinden het belangrijk om ook bij te dragen aan minder plastic. In onze bedrijfsrestaurants doen we dit grotendeels al. Hier zijn borden, bestek en drinkbekers al gericht op hergebruik. Hier gebruiken we al geen wegwerp meer.
Op het hoofdkantoor, de regiokantoren en lokale vakbondshuizen gebruiken we nog wel wegwerpbekers op de afdelingen. Vooral rond vergaderruimtes in de regiokantoren gebruiken we nog veel wegwerpbekers en hier slingeren ook nog wel eens losse bekers rond.’
‘In Amsterdam – waar ik werk – hebben we vier verdiepingen, op iedere verdieping staat in de pantry een koffiezetapparaat met wegwerpbekers. Op de drukste verdieping hebben we nu een circulair systeem – CupXChange – waarbij gebruikers een herbruikbare beker kunnen pakken. Na gebruik zetten ze hun beker weer terug in de CupxChange verzamelbak. De vieze bekers worden opgehaald en weer schoongemaakt, wij krijgen dus schone bekers terug. Het enige wat we bij dit systeem hoeven te doen, is zorgen dat we de bekers bijvullen.’
“Voor beide systemen valt iets te zeggen. CupXchange ontzorgt, vieze bekers krijg je schoon weer terug. En stenen mokken gebruik je thuis ook, dus waarom zou dat op kantoor niet kunnen?”
‘Tegelijkertijd loopt er in Groningen een andere pilot, hier gebruiken ze ‘ouderwetse’ stenen koffiemokken die je na gebruik gewoon in de vaatwasser zet. Hier zit iets meer werk in omdat je medewerkers moet opvoeden hun beker terug te brengen en zelf op te ruimen, daar zit dus ook de uitdaging. Maar dit zijn mensen thuis ook gewend om te doen, dus zo raar is het niet.’
Hoe maakten jullie de omslag en waarom werkte het?
‘We zijn er nog niet uit wat voor ons nu de beste oplossing is. Dat heeft te maken met het volgende: niet iedere locatie is hetzelfde. We hebben lokale vakbondshuizen waar we voor een groot deel afhankelijk zijn van vrijwilligers. Op sommige locaties is het prima geregeld, daar heb je beheerders die de verantwoordelijkheid nemen om alles netjes in de vaatwasser te zetten.’
‘Wat we wel weten is dat we het gebruikers zo makkelijk mogelijk willen maken, we willen niet te veel gesleep met bekers over verschillende verdiepingen. Als je kijkt naar het CupXchange-systeem is het ideaal omdat je er geen omkijken naar hebt, de bekers worden opgehaald en je krijgt ze schoon weer terug. Je hoeft dus niemand een ‘vaatwasserplicht’ te geven. Maar sinds corona zie je dat er minder mensen op kantoor werken. Als je eigen schoonmakers in dienst hebt, is er nu misschien wel ruimte vrijgekomen in hun werkzaamheden. Dan kun je ervoor kiezen om dit proces – van bekers verzamelen en in de vaatwasser zetten – ook bij het schoonmaakproces te betrekken.
‘In Groningen werkt zo’n systeem nu goed. Alleen dit systeem gaat ervanuit dat je op iedere verdieping een vaatwasser hebt, dat is nu ook niet overal het geval. Dit kun je oplossen door bekers bijvoorbeeld op iedere pantry te verzamelen en onder de schoonmaaktaken te laten vallen. Maar we hebben nu al gezien dat het op verdiepingen waar wel een vaatwasser staat, het helemaal geen moeite is om deze in te ruimen. Het is al snel een gewoonte van medewerkers geworden.
Wat is de volgende stap?
‘Het is voor ons nog te vroeg om te zeggen welk systeem het wordt. Waar nog echt winst te halen is, zijn de vergaderzalen. Hier zie je nog achtergelaten bekertjes, vooral wegwerp. Wat wel opvalt is dat medewerkers die wel een stenen mok of theeglas gebruiken op de pilotlocatie in Groningen, deze bijna niet achterlaten.’
‘CupXchange ontzorgt, het is voor gebruikers vrijwel hetzelfde als het pakken van een wegwerpbeker. Het enige verschil is dat dit een afwasbare beker is. Dus de overgang is minder groot naar stenen mokken of theeglazen. Voor de grotere regiokantoren zou zo’n systeem prima werken. Maar als ik eerlijk ben, denk ik dat het voor de kleinere lokale vakbondshuizen beter werkt om met stenen mokken en theeglazen te werken. De volumes zijn hier maar klein en je moet net een spoelkeuken in de buurt hebben. Maar wat het best werkt, proberen we nu uit te vinden met deze pilot.’
3 tips voor een succesvolle omslag naar herbruikbare verpakkingen:
- Zorg voor zo min mogelijk verplaatsingen van bekers.
- Maak het gebruikers zo makkelijk mogelijk, maar wijs ze ook op hun verantwoordelijkheden. Zo is het helemaal niet raar om van ze te verwachten dat ze hun beker in de vaatwasser zetten.
- Heeft u meerdere locaties of kantoren? Er zijn veel alternatieven op de markt, zoek goed uit welk systeem voor uw locatie werkt.
